Cách bảo mật hệ thống IOT cho Smart Home

Định nghĩa IOT

IOT (Internet Of Things) được hiểu là các thiết bị có khả năng kết nối với nhau, với internet và với thế giới bên ngoài để thực hiện một công việc nào đó.

Nói đơn giản hơn, IoT là tất cả các thiết bị mà con người sử dụng (điện thoại thông minh, tai nghe, đồng hồ thông minh, máy giặt,…) và đều có khả năng tương tác, kết nối với nhau thông qua internet, nhờ đó mà con người có thể thu thập, xử lý và truyền tải thông tin một cách dễ dàng hơn.

Internet of Things được sử dụng trong hầu hết các lĩnh vực đời sống hằng ngày như: quản lý cơ sở hạ tầng của xã hội, trong y tế, giao thông, các tòa nhà công trình kiến trúc thông minh, mua sắm thông minh, quản lý các thiết bị cá nhân….

Ứng dụng Internet of Things phát triển mạnh mẽ nhất là Smart home. Đây được xem là ứng dụng phát triển và sớm nhất của IOT trong cuộc sống. Hiện tại, smart home đang dần phổ biến hơn và được xem là tiêu chuẩn sống mới hiện nay.

Định nghĩa Nhà thông minh Smart Home

Nhà thông minh Smart Home là một khu vực sinh sống sử dụng các thiết bị công nghệ được kết nối với nhau bao gồm: điều hòa, tủ lạnh, máy giặt, bình nước nóng lạnh, hệ thống âm thanh, ti vi thông minh, cửa thông minh, chuông cửa thông minh,… thông qua các thiết bị smartphone hoặc trợ lý thông minh như Google Assistant.

Smart home có rất nhiều lợi ích

a. Nâng cao chất lượng cuộc sống

Đời sống hiện đại khiến con người ta ngày càng bận rộn với công việc và lo toan thường nhật. Có lẽ chẳng ai muốn sau một đêm làm việc mệt nhoài tại cơ quan lại phải tiếp tục thu dọn những thứ vụn vặt nhất trong chính căn nhà của mình. Với mô hình nhà thông minh Smart Home, chất lượng cuộc sống sống của mỗi con người sẽ được nâng cao hơn rất nhiều. Nhờ vào ứng dụng công nghệ hiện đại trong từng ngóc ngách của căn nhà.

b. Khiến không gian sống đẳng cấp hơn

Phần lớn căn hộ Smart Home đều có thiết kế hiện đại từ kiến trúc cho đến các thiết bị điện tử, gia dụng. Mỗi ngôi nhà đều đã cài đặt sẵn nhiều kịch bản theo thực tế sinh hoạt của gia chủ. Ví dụ đơn giản, chỉ cần bạn bước vào nhà hệ thống đèn chiếu sáng sẽ lập bật sáng.

c. Quản lý căn nhà một cách đơn giản

Thử tưởng tượng xem nếu bạn đi công tác vài ngày mà nhớ ra quên chưa tắt hết thiết bị điện trong nhà. Không lẽ lúc này lại quay hay nhờ ai đó tắt hộ. Điều này có vẻ hơi bất tiện đúng không. Thế nhưng với một mô hình nhà thông minh, mọi thứ sẽ luôn nằm trong tầm kiểm soát của bạn chỉ với một chiếc smartphone.

d. Kiểm soát nguồn năng lượng một cách hiệu quả hơn

Hệ thống thiết bị điện tử gia dụng nếu sử dụng không hợp sẽ ngốn một lượng lớn điện năng. Mô hình smart home có thể xem như giải pháp để bạn quản lý nguồn năng lượng sử dụng một cách hiệu quả nhất.

e. Giúp cuộc sống an toàn hơn

Thiết bị an ninh lắp đặt trong mỗi smart home luôn hoạt 24/24 giúp gia chủ theo chặt chẽ mọi hoạt động diễn ra trong ngôi nhà. Khi phát hiện có đối tượng lạ xâm nhập, những thiết bị này lập tức gửi tín hiệu đến điện thoại của gia chủ. Từ đó, bạn hoàn toàn chủ động được trong việc ngăn chặn ý đồ của kẻ xấu.

Rủi ro với các thiết bị IOT

Các thiết bị IOT có thể mang đến nhiều tiện lợi, giúp cho các công việc hàng ngày của người dùng. Tuy nhiên, đi kèm với sự tiện lợi này là những rủi ro mất an toàn mạng. Số lượng các thiết bị được kết nối trong cuộc sống của người dùng càng tăng, thì nguy cơ mất an toàn thông tin đến từ những thiết bị không đảm bảo an toàn càng nhiều.

Các thiết bị IoT trở thành mục tiêu hấp dẫn đối với tin tặc. Do phần lớn chúng không được trang bị giải pháp đảm bảo an toàn để chống lại tấn công. Hơn nữa, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề về bảo mật và quyền riêng tư trong các mạng IOT như vấn đề cách ly, ổn định dữ liệu, xác thực, hạn chế truy cập và bảo mật.

Rủi ro với các thiết bị IOT Smart Home

Hiện nay, nhiều gia đình đã có trong nhà thiết bị thông minh. Những thiết bị này có thể là loa thông minh, máy ảnh, thiết bị y tế, máy giặt, tủ lạnh,…  kết nối với internet hoặc mạng nội bộ, để cho phép người dùng quản lý từ xa các thiết bị hoặc hệ thống gia đình

Một ngôi nhà thông minh là một ngôi nhà dễ bị tấn công. Nó được hoàn thiện với các thiết bị IOT được kết nối với nhau, nhiều thiết bị có lỗ hổng riêng hoặc chưa biết và được kết nối với internet bằng bộ định tuyến có thể có mật khẩu mặc định ban đầu, không thay đổi. Đôi khi kết nối thông qua một ứng dụng điện thoại di động, thường mang tới nhiều điểm yếu hơn nữa. Khi số lượng thiết bị trong môi trường nhà thông minh Smart Home tăng lên, thì khả năng người dùng bị tin tặc tấn công cũng gia tăng. Nếu các thiết bị nhà thông minh được quản lý độc lập, thì khả năng xảy ra tấn công sẽ thấp hơn.

Bằng cách xâm nhập thành công các thiết bị IOT, tin tặc có thể giành quyền kiểm soát toàn bộ các thiết bị kết nối trong ngôi nhà,  tội phạm có thể theo dõi người dùng, tống tiền họ.

Ví dụ: đối với thiết bị cửa thông minh, người dùng có thể mở và đóng cửa thông qua một ứng dụng trên điện thoại di động của họ. Khi bị hacker tấn công giành quyền kiểm soát thì ngôi nhà của bạn sẽ mất an toàn, có thể bị đột nhập bất kỳ lúc nào. Hoặc thông qua hệ thống camera giám sát của gia đình, camera của tivi thông minh, tin tặc dễ dàng xâm phạm cuộc sống riêng tư của bạn, theo dõi hoạt động, thói quen trong sinh hoạt hàng ngày của bạn, thậm chí là dùng những thông tin hình ảnh riêng tư này vào mục đích xấu.

Cách bảo mật hệ thống IOT cho Smart Home

Mỗi thiết bị IOT đều có thể là một điểm bắt đầu của một cuộc tấn công. Nếu 1 thiết bị thông minh trong nhà bị tấn công bởi tin tặc, thì nó có thể tiết lộ thông tin trên tất cả các thiết bị được liên kết trong mạng của người dùng.

Các bước sau sẽ giúp ngăn chặn tin tặc truy cập vào mạng kết nối với ngôi nhà thông minh của bạn.

Sử dụng các thiết bị đảm bảo an toàn, được bảo mật

Để tránh những rủi ro an toàn thông tin mà các thiết bị IOT có thể mang lại, người dùng cần nghiên cứu và tìm kiếm các thiết bị đến từ các thương hiệu có uy tín và đề cao vấn đề an toàn mạng. Mua các thiết bị rẻ hơn có thể giúp bạn tiết kiệm tiền, nhưng nó có thể khiến bạn gặp các mối đe dọa trên mạng, vì các thiết bị này thiếu các giao thức thích hợp. Bạn muốn đảm bảo các thiết bị bạn mua đáp ứng các tiêu chuẩn như ZigBee, Z-Wave hoặc S2 (Bảo mật 2). Hầu hết các thương hiệu nổi tiếng sẽ đáp ứng các trình độ. Để đảm bảo quyền riêng tư, người dùng cần tắt máy ảnh và micro khi không dùng tới. Nếu thiết bị hoặc ứng dụng của người dùng có cập nhật mới, thì cần áp dụng ngay vì đây là cách dễ dàng và quan trọng để tăng cường bảo mật.

Đảm bảo mạng gia đình được an toàn

Khi mạng gia đình được đảm bảo an toàn, thì dữ liệu của người dùng cũng được đảm bảo an toàn hơn. Người dùng cần đảm bảo cập nhật firmware mới nhất cho các bộ định tuyến và thay đổi mật khẩu mặc định. Đặt mật khẩu mạnh cho mạng Wi-Fi của bạn dài ít nhất 12 ký tự . Điều quan trọng là làm cho mật khẩu này là duy nhất và không phải là mật khẩu mà người khác có thể dễ dàng đoán được. Cần thay đổi mật khẩu Wifi thường xuyên để tránh các cuộc tấn công mạng. Ngoài ra, cần lưu ý tắt Wifi khi không sử dụng.

Không bao giờ truy cập mạng nhà thông minh của bạn từ wifi công cộng để open wifi

Để các thiết bị nhà thông minh của bạn hoạt động, chúng cần được kết nối với mạng. Bạn không muốn kết nối chúng với WIFI công cộng hoặc open wifi cho phép kết vì các hệ thống này đòi hỏi bảo mật yếu. Điều quan trọng là kết nối chúng với một mạng an toàn và riêng tư mà chỉ được bạn sử dụng.

WIFI công cộng có các giao thức bảo mật rất kém và điều này mang lại cho tin tặc cơ hội lẻn vào mạng gia đình của bạn. Các phương thức như người ở giữa (MITM) cho phép tin tặc thiết lập WIFI công cộng giả cho phép chúng chặn mọi đường truyền xảy ra. Họ có thể thấy loại dữ liệu mà bạn đang gửi hoặc nhận từ nhà thông minh của bạn.

Ẩn các hoạt động trên mạng

Một trong những cách tốt nhất để đảm bảo an toàn trong kỷ nguyên IOT là sử dụng mạng riêng ảo (VPN).

VPN ngăn chặn tin tặc xem được những hoạt động người dùng thực hiện khi trực tuyến. Nó bảo vệ kết nối Internet của người dùng và mã hóa dữ liệu, đảm bảo quyền riêng tư cho người dùng. Vì vậy, khi sử dụng Wifi tại nơi khác không phải ở nhà, người dùng nên sử dụng VPN để đảm bảo quyền riêng tư khi trực tuyến. Nếu không có VPN, bất kỳ thông điệp gửi và nhận nào, bao gồm cả mật khẩu và dữ liệu nhạy cảm, đều có thể rơi vào tay kẻ xấu.

Trên đây là một số thông tin về các rủi ro cũng như cách bảo mật cho hệ thống IOT Smart Home, hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn đã và đang có ý định sử dụng các thiết bị nhà thông minh, giúp cho cuộc sống của bạn ngày càng an toàn và thoải mái hơn.